მიმდინარე წლის 6 ოქტომბერს გაიმართა ევროპის სოფლის მეურნეობის, სურსათისა და ბუნებათსარგებლობის აკადემიების კავშირის სამეთვალყურეო საბჭოს ვიდეო კონფერენცია. საქართველო აღნიშნული კავშირის წევრი 2015 წლიდან გახდა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის და უშუალოდ მისი პრეზიდენტის აკადემიკოს გურამ ალექსიძის ინიციატივით. აღნიშნულ შეხვედრას ესწრებოდნენ სამეთვალყურეო საბჭოს წევრი ქვეყნები: საქართველო - აკად. გურამ ალექსიძე (საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია), საფრანგეთი - აკად. მიშელ ტიბიერი (საფრანგეთის სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია), ლიეტუვა - აკად. ზენონას დაბკევიჩი (ლიეტუვას მეცნიერებათა აკადემეია), რუმინეთი - აკად. იოან იელევი (რუმინეთის სოფლის მეურნეობის და მეტყევეობის აკადემია), ჩეხეთი - აკად. ვილემ პოდრაზკი (ჩეხეთის სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია), ლატვია - აკად. ბაიბა რივზა (ლატვიის სოფლის მეურნეობის და მეტყევეობის მეცნიერებათა აკადემია), შვედეთი - აკად. კერსტინ ნიბლიაუსი (შვედეთის სოფლის მეურნეობის და მეტყევეობის აკადემია), უკრაინა - აკად. იაროსლავ გაძალო (უკრაინის აგრარულ მეცნიერებათა აკადემია), ინგლისი - პროფ. ენდრიუ ლაზენბაი (ინგლისის სამეფო სოფლის მეურნეობის საზოგადოება). ასევე ესწრებოდნენ საბჭოს მომავალი ორიწევრი ქვეყანა: იტალია - პროფ. სიმონე ორლანდინი (გეორგოფილის აკადემია) და სლოვაკეთი - აკად. სტეფან მიჰინა (სლოვაკეთის სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია). დღის წესრიგში იდგა კავშირის ორი ახალი წევრი ქვეყნის, ვიცე-პრეზიდენტის და პრეზიდენტის არჩევა.

აღსანიშნავია, რომ კავშირის წესდეიდან გამომდინარე ყოველ ორ წელიწადში ხდება ვიცე-პრეზიდენტის და პრეზიდენტის არჩევა. პრეზიდენტად ერთხმად არჩეული იქნა ევროპის სოფლის მეურნეობის სურსათისა და ბუნებათსარგებლობის აკადემიების კავშირის ვიცე-პრეზიდენტი, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტი აკადემიკოსი გურამ ალექსიძე, ხოლო ვიცე-პრეზიდენტად - აკადემიკოსი სტეფან მიჰინა, სლოვაკეთის სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია.

გულითადად ვულოცავთ აკადემიკოს გურამ ალექსიძეს ამ მეტად საპასუხისმგებლო თანამდებობაზე არჩევას და წარმატებებს ვუსურვებთ!

მიმდინარე წლის 6 ოქტომბერს ჩატარდა ბელორუსიის ეროვნული აკადემიის საერთაშორისო ასოციაციის ვიდეოკონფერენცია, მიძღვნილი აგრარული დარგის პრობლებისადმი. კონფერენციაზე საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის სახელით გამოვიდა აკადემიის აჭარის სამეცნიერო-საკოორდინაციო ცენტრის ხელმძღვანელი, აკადემიკოსი ზაურ ფუტკარაძე. მან ისაუბრა იმ პროგრამების შესახებ, რომელებსაც აკადემია ანხორციელებს აჭარის სოფლის მეურნეობის სამინისტროსთან ერთად.

ასევე აღნიშნული იქნა 2012-2019 წლებში ბელორუსთან თანამშრომლობა. კერძოდ, რამოდენიმეჯერ აჭარაში ბელორუსიიდან შემოტანილი იქნა მოცვისა და 20 სახეობის სხვადასხვა კენკროვანი კულტურების ნერგები სანერგე მეურნეობებისათვის, ასევე კარტოფილის თესლი და სხვა.
სხდომას ესწრებოდა ბელორუსიის ეროვნულ აკადემიაში შემავალი მემცენარეობის
კვლევითი ინსტიტუტის დირექტორი, რომელმაც მადლიერება გამოხატა
თანამშრომლობისთვის.
   შეხვედრაზე ზოგადად აღინიშნა, რომ ასოციაცია აქტიურად იქნება ჩართული
აგრარული მიმართულებით მეცნიერულ კვლევებში და მოხდება სიახლეების
ურთიერთ გაზიარება.

           საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიამ მწვანეთა მოძრაობა/დედამიწის მეგობრებთან ერთად 2020 წლის 25 სექტემბერს ონლაინ რეჟიმში ჩაატარა სამეცნიერო კონფერენცია თემაზე: “კლიმატის ცვლილება და აგრობიომრავალფეროვნება”, რომლის მუშაობაში მანაწილეობა   მიიღო 60-მდე წამყვანმა და ახალგაზრდა მეცნიერ-აგრარიკოსმა, სამინისტროების, სხვადსხვა უწყებებისა და არასამთავრობო ორგანიზაციების წარმომადგენლებმა. კონფერენციაზე განხილული იქნა კლიმატის ცვლილებისა და აგრობიომრავალფეროვნების მნიშვნელოვანი საკითხები. გაკეთებული იქნა მეცნიერული დასკვნები და მიღწეული იქნა მნიშვნელოვანი შეთანხმებები.

     კონფერენციის ძირითადი მიზანი იყო კიდევ ერთხელ დასმულიყო და განხილულიყო საკითხები კლიმატის ცვლილებით გამოწვეული უარყოფითი შედეგების გავლენაზე სოფლის მეურნეობაში. ყურადღება გამახვილებულ იქნა აგრობიომრავალფეროვნების შენარჩუნებისა და დაცვის მნიშვნელოვან ღონისძიებებზე. კონფერენციის მიზანი იყო ასევე ქვეყნის ხელმძღვანელებისათვის შეეხსენებინათ, თუ რა გამოწვევების წინაშე დგას საქართველოს სოფლის მეურნეობა კლიმატის ცვლილებისა და აგრობიომრავალფეროვნების შემცირების პირობებში. სამეცნიერო ფორუმის ფარგლებში მოხდა მეცნიერებს შორის გამოცდილების გაზიარება, შემუშავდა შესაბამისი რეკომენდაციები და წინადადებები, რომელთა გათვალისწინებაც მნიშვნელოვნად შეარბილებს კლიმატის ცვლილებით გამოწვეულ უარყოფით შედეგებს და აგრობიომრავალფეროვნების შემცირების საშიშროებას, რომელიც ნებისმიერი ქვეყნის სასურსათო უსაფრთხოების ქვაკუთხედია.

       კონფერენცია შესავალი სიტყვით გახსნა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გივი ჯაფარიძემ. კონფერენციის მონაწილეებს მიესალმა ეროვნული სატყეო სააგენტოს უფროსის მოადგილე ნათია იორდანიშვილი. მოსმენილი იქნა სამეცნიერო მოხსენებები. გაიმართა დისკუსია. კონფერენციის მუშაობა შეაჯამა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გივი ჯაფარიძემ. მიღებული იქნა დეკლარაცია.

  აგროსაინჟინრო სფერო ქვეყნის აგრარული განვითარების თანამედროვე ეტაპზე, არის სოფლის მეურნეობის ძირეული რეფორმების ლოკომოტივი, განსაკუთრებით ეხლა-კორონავირუსის პანდემიისა და მის შემდგომ პერიოდში.

ამასთან დაკავშირებით საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის აგროინჟინერიის სამეცნიერო განყოფილებამ 2020 წლის 17-18 სექტემბერს ჩაატარა ინტერნეტ სამეცნიერო-პრაქტიკული კონფერენცია თემაზე: „საქართველოს აგროსაინჟინრო სექტორის სტაბილიზაციისა და განვითარების პრიორიტეტები კორონავირუსის პანდემიისა და მის შემდგომ პერიოდში“.

კონფერენციის მუშაობაში მონაწილეობა მიიღეს აგროინჟინერიის დარგის მეცნიერებმა და მკვლევარებმა, რომლებმაც წარმოადგინეს საინტერესო მოხსენებები სოფლის მეურნეობის მექანიზაციასა და ელექტრიფიკაციის, აგრეთვე ჰიდრომელიორაციის მიმართულებებში.

სამეცნიერო-პრაქტიკულ კონფერენციაში მონაწილეობა მიიღო 42 მეცნიერმა, რომლებმაც წარმოადგინეს 24 მოხსენება, რომელთა საფუძველზე მომზადდა კონფერენციის მასალების შრომათა კრებულის ელექტრონული ვერსია (რეცენზენტი აკად. რევაზ მახარობლიძე, რედაქტორი აკად. ელგუჯა შაფაქიძე). აღნიშნული შრომათა კრებული და კონფერენციაში მონაწილეობის სერტიფიკატები აკადემიის აგროინჟინერიის სამეცნიერო განყოფილების მიერ დაეგზავნათ მოხსენებების ავტორებს მიმდინარე წლის 20 სექტემბრიდან

    2020 წლის 17 სექტემბერს გამოჩენილ მეცნიერსა და მკვლევარს, პედაგოგს და საზოგადო მოღვაწეს, „საპატიო ნიშნის“ ორდენის და საქართველოს ეკლესიის უმაღლესი ჯილდოს „წმინდა გიორგის ოქროს ორდენის“ ლაურეატს, საქართველოს დამსახურებულ მეღვინეს, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის ნამდვილ წევრს, აკადემიკოს ნოდარ ჩხარტიშვილს დაბადებიდან 90 წელი შეუსრულდა.

საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის მთელი შემადგენლობა გულითადად ულოცავს ღირსეულ მამულიშვილს, ბატონ ნოდარ ჩხარტიშვილს ამ საიუბილეო თარიღს , უსურვებს ჯანმრთელობას და მრავალ წარმატებებს სამეცნიერო ასპარეზზე ჩვენი ქვეყნის სასიკეთოდ.

       გამოჩენილ მეცნიერს და საზოგადო მოღვაწეს, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის ნამდვილ წევრს, აკადემიკოს ცოტნე მირცხულავას 2020 წლის 25 ივლისს დაბადებიდან 100 წელი შეუსრულდებოდა.

ამ საიუბილეო თარიღთან დაკავშირებით საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში მიმდინარე წლის 24 ივლისს გაიმართა საიუბილეო სხდომა, რომელიც მიეძღვნა აკადემიკოს ცოტნე მირცხულავას დაბადებიდან მე-100 წლისთავს.

საიუბილეო სხდომა გახსნა აკადემიის პრეზიდენტმა, აკადემიკოსმა გურამ ალექსიძემ, რომელმაც სხდომაზე დამსწრე საზოგადოებას გააცნო აკად. ცოტნე მირცხულავას მეცნიერული საქმიანობა საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში. აღინიშნა, რომ ბატონი ცოტნე აკადემიის ნამდვილი წევრი გახდა 1991 წლის იანვარში იმ ოთხ აკადემიკოსთან (გ. აგლაძე, ვ. მეტრეველი. ო. ონიანი, ე. სეხნიაშვილი) ერთად, რომლებიც სათავეში ჩაუდგნენ განახლებულ საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიას. მან უდიდესი წვლილი შეიტანა მელიორაციისა და ჰიდროტექნიკურ ნაგებობათა საიმედოობის თეორიის ჩამოყალიბებაში, აგრეთვე მრავალი სამეცნიერო შრომა მიუძღვნა მდინარეებისა და არხების კალაპოტის წარეცხვის საკითხებს. იგი სამი ათეული წლების განმავლობაში წარმატებით ხელმძღვანელობდა საქართველოს წყალთა მეურნეობისა და საინჟინრო ეკოლოგიის სამეცნიერო-კვლევითი ინსტიტუტს, სადაც სამეცნიერო წარმატებებთან ერთად თავი გამოიჩინა როგორც მელიორაციისა და ჰიდროტექნიკის დარგის ხელმძღვანელმა და კარგმა ორგანიზატორმა. ყოველივე ამისთვის და კიდევ სხვა მრავალი დამსახურებებისათვის საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია უდიდეს პატივს მიაგებს ბატონ ცოტნეს, როგორც თვალსაჩინო მეცნიერსა და საზოგადო მოღვაწეს.

საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ც. მირცხულავას სახელობის წყალთა მეურნეობის ინსტიტუტის დირექტორმა, ტექნიკის მეცნიერეებათა დოქტორმა, პროფესორმა გივი გავარდაშვილმა ვრცლად ისაუბრა აკადემიკოს ცოტნე მირცხულავას ცხოვრებასა და მოღვაწეობაზე. აღინიშნა, რომ ბატონი ცოტნე იყო 600 სამეცნირო შრომისა და 26 მონოგრაფიის ავტორი, მრავალი სამეცნიერო ორგანიზაციის, ასოციაციის და ჯგუფის წევრი, 1970 წელს მიენიჭა საქართველოს მეცნიერებათა დამსახურებული მოღვაწის წოდება, ხოლო 2000 წელს კი - საქართველოს სახელმწიფო პრემია მეცნიერებისა და ტექნიკის დარგში 1967-1993 წლებში გამოქვეყნებულ შრომათა ციკლისათვის - "ნიადაგისა და კალაპოტების ეროზია, პროგნოზი და დაცვა"; მეცნიერებასა და საზოგადოებრივ საქმიანობაში მიღწეული წარმატებებისათვის აკად. ც. მირცხულავა დაჯილდოებული იყო   მრავალი ჯილდოებით და ორდენებით.

აკად. ცოტნე მირცხულავას წარმატებული სამეცნიერო და საზოგადოებრივი საქმიანობა გაიხსენეს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდიუმის მრჩეველმა, აკადემიკოსმა ნოდარ ჭითანავამ, საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ც. მირცხულავას სახელობის წყალთა მეურნეობის ინსტიტუტის სამეცნიერო საბჭოს თავმჯდომარემ,გეოგრაფიის მეცნიერებათა კანდიდატმა რობერტ დიაკონიძემ, ამავე ინსტიტუტის უფროსმა მეცნიერ თანამშრომელმა მარტინ ვართანოვმა,           აკადემიკოსებმა არჩილ ვაშაკიძემ და ჯემალ კაციტაძემ, საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტმა, აკად. გივი ჯაფარძემ.

საიუბილეო სხდომის დასასრულს სხდომის ორგანიზატორებს და დამსწრე საზოგადოებას სახელოვანი მეცნიერის გახსენებისათვის ოჯახის სახელით მადლობა გადაუხადა აკად. ცოტნე მირცხულავას შვილმა, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორმა პროფესორმა დავით მირცხულავამ.

საიუბილეო სხდომის მონაწილეების საერთო აზრია, რომ აკად. ცოტნე მირცხულავას დაბადებიდან 100 წლისთავს მიეძღვნას კრებული, რომლის რედაქტორობის სურვილი გამოთქვა აკად. ნ. ჭითანავამ.

აკადემიკოს ცოტნე მირცხულავას დაბადებიდან მე-100 წლისთავისადმი მიძღვნილი საიუბილეო სხდომა, თავმჯდომარე საქართველოს სოფლის მეურნეობის მენიერებათა აკადემიის პრეზიდენტი, აკად. გ. ალექსიძე

                  საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიაში 2020 წლის აპრილში დამუშავებული იქნა „სოფლისა და სოფლის მეურნეობის განვითარების შესახებ საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის წევრების წინადადებები (რეკომენდაციები) კორონავირუსის პანდემიისა და შემდგომი პერიოდისათვის“ და იგი რეაგირებისათვის გადაეცა საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის და გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრებს, სადაც მოცემულია, თუ როგორ კონცეფციასა და მექანიზმს დაეფუძნება ქვეყნის სოფლის მეურნეობის განვითარების მომავალი სტრატეგია. 

ამ დოკუმენტით აკადემიის საქმიანობა არ შეჩერებულა და საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტის, აკად. გურამ ალექსიძის ბრძანებით (ბრძანება #37, 20.07.2020) – პოსტ პანდემიურ პერიოდში საქართველოს სოფლის მეურნეობის განვითარების სტრატეგიის შემუშავებასთან დაკავშირებით, შეიქმნა კომისია შემდეგი შემადგენლობით: აკად. გ. ალექსიძე (თავმჯდომარე), აკად. გ. ჯაფარიძე, აკად. ე. შაფაქიძე (პასუხისმგებელი მდივანი), აკად. ნ. ჭითანავა, აკად. ა. ვაშაკიძე, აკად. რ. ასათიანი, აკად. თ. კუნჭულია, აკად. ო. ქეშელაშვილი, აკად. გ.მარგველაშვილი, აკად. ჯ. გუგუშვილი, აკად. რ. მახარობლიძე, აკად. ზ. ცქიტიშვილი, აკად. გ. გაგოშიძე, დოქტ. ა. გიორგაძე, დოქტ. მ. ბარვენაშვილი.

აკადემიის პრეზიდენტის ბრძანების შესაბამისად კომისიის წევრებმა უახლოეს პერიოდში უნდა შეიმუშაონ წინადადებები და მოსაზრებები პოსტ პანდემიურ პერიოდისათვის საქართველოს სოფლის მეურნეობის განვითარების სტრატეგიასთან დაკავშირებით სამთავრობო ორგანოებში წარსადგენად.

2020 წლის 22 ივლისს გაიმართა კომისიის პირველი სხდომა, რომელიც გახსნა აკადემიის პრეზიდენტმა, აკად. გ. ალექსიძემ. კომისიის ფუნქციებსა და სამომავლო საქმიანობის შესახებ ისაუბრა აკადემიის ვიცე-პრეზიდენტმა, აკად. გივი ჯაფარიძემ. ქვეყანაში სასურსათო უსაფრთხოების მისაღწევად საქართველოს სოფლის მეურნეობის პოსტ პანდემიურ პერიოდში სტრატეგიული გარღვევის შესახებ კომისიის წევრებს თავისი მოსაზრება გააცნო აკად. ნ. ჭითანავამ, რომელმაც აღნიშნული საკითხის დასამუშავებლად მიზანშეწონილად ჩათვალა საწყის ორიენტირად აღებული იქნეს აკადემიის მიერ 2014 წელს დამუშავებული დოკუმენტი „საქართველოს სოფლის მეურნეობის განვითარების სტრატეგია 2015-2020 წლების პერიოდისათვის“, აგრეთვე აკად. რევაზ ასათიანის მიერ დამუშავებული „საქართველოს სოფლის მეურნეობის განვითარების სტრატეგიული ხედვა პოსტ პანდემიის პერიოდისათვის“.

აღნიშნულ საკითხებთან დაკავშირებით თავისი მოსაზრებები გამოთქვეს აკად. გ. მარგველაშვილმა, აკად. ზ. ცქიტიშვილმა, აკად. ა. ვაშაკიძემ, აკად. ჯ. გუგუშვილმა, აკად. ე. შაფაქიძემ.

სხდომის თავმჯდომარემ, აკად. გ. ალექსიძემ შეაჯამა კომისიის სხდომაზე კომისიის წევრების მიერ გამოთქმული შენიშვნები და წინადადებები; კომისიის წევრებს დაევალათ მიმართულებების მიხედვით 2020 წლის 15 სექტემბრამდე წარმოადგინონ მოსაზრებები, კონცეფციები და წინადადებები საქართველოში სასოფლო-სამეურნეო წარმოების გაფართოების შესაძლებლობების შესახებ 2025 წლამდე და საკითხის ფართო განხილვის მიზნით აკადემიის კომისიამ შედეგები აცნობოს საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს.

“მაღალმთიანი აჭარის ტყის შემქმნელ ძირითად ფორმაციებში

ბუნებრივი განახლებისა და აღმონაცენ-მოზარდის ფორმირების თავისებურებების შესწავლა”

შემსრულებლები: პროფ. ლაშა დოლიძე, დოქტ. მერაბ მამულაძე,  დოქტ. არჩილ ძირკვაძე

      თემატიკიდან გამომდინარე, ნაძვნარ-სოჭნარებში ტყის ბუნებრივი განახლების მდგომარეობის შესწავლის მიზნით პროგრამაში მონაწილეებმა: სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა დოქტორმა, პროფესორმა ლაშა დოლიძემ; ტექნიკის მეცნიერებათა აკადემიურმა დოქტორმა, ასისტენტ პროფესორმა მერაბ მამულაძემ და სოფლის მეურნეობის აკადემიურმა დოქტორმა არჩილ ძირკვაძემ 2020 წლის 29 ივნისიდან 1 ივლისის ჩათვლით ქედის, შუახევისა და ხულოს მუნიციპალიტეტებში მარშუტული გამოკვლევებით შეისწავლეს ხულოში (გოდერძის უღელტეხილი), შუახევში (მთა ღომა) და ქედის სატყეო მეურნეობაში წიფლნარ- კორომებში ტყის ტიპის, ბონიტეტის,  შემადგენლობის,   ხნოვანების კლასის,   სიხშირის,   ზღვის   დონიდან   სიმაღლის, ექსპოზიციის და ფერდობთა დაქანების მიხედვით.

საკვლევ ობიექტებზე ნაძვისა და სოჭის კორომებს ტყით დაფარული ფართობების დაახლოებით 30 % უკავია. ისინი ქმნიან როგორც წმინდა, ისე შერეულ კორომებს, ხშირ შემთხვევაში წიფელთან ერთად. ნაძვს და სოჭს გარემო პირობებისადმი შეგუებაში თითქმის ერთნაირი ბიოლოგიურ-მეტყევეობითი თვისებები ახასიათებთ, ამიტომ ბუნებრივი განახლების მდგომარეობა შესწავლილ იქნა ნაძვნარ-სოჭნარ სხვადასხვა ტიპის კორომებში. მათი ვერტიკალური გავრცელების ზედა საზღვარი 2200-2400 მ-მდეა და ტყის მცენარეულობის ალპურ საზღვრამდე გადის. თუმცა მაღალი პროდუქტიულობის კორომებს 1200-1800 მ სიმაღლეზე ქმნიან.

       სანიმუშო ფართობებზე ნაძვისა და სოჭის აღმონაცენ-მოზარდის რაოდენობის დათვლის მიზნით აღებული იქნა სააღრიცხვო ბაქნები სიდიდით 2 X 2 მ, სადაც აღმონაცენ- მოზარდის დათვლა  ცალკეული სახეობების მიხედვით ხდებოდა. ზღვის დონიდან სიმაღლის დასადგენად გამოიყენეს JPS, სიმაღლისა და დიამეტრის დასადგენად შესაბამისად ეკლიმეტრი და სტანდარტული ორთითა, სიხშირისათვის კი ბიტერლიხის სიხშირმზომი, ხის ხნოვანების დასადგენად მოჭრილი ხის ძირკვები, რომელზედაც ხდებოდა წლიური რგოლების დათვლა და ხნოვანების დადგენა. მიღებული მონაცემები შეტანილია ცხრილის სახით სპეციალურ ჟურნალში.

     კვლევები გრძელდება.

   მიმდინარე წლის 27-29 ივნისს საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის პრეზიდენტის აკადემიკოს გურამ ალექსიძის ხელმძღვანელობით    აჭარის შავი ზღვისპირა სუპტროპიკულ ზონაში შერჩეული საკვლევ ობიექტებზე ვიზიტისას განხორციელდა დაკვირვება ციტრუსების სხვადასხვა მავნებელების გავრცელების მასშტაბებზე და განისაზღვრა საკვლევი მიმართულებები, კერძოდ:

• სამუშაო ჯგუფი ბატონი გურამ ალექსიძის ხელმძღვანელობით ქობულეთის და ხელვაჩაურის მუნიციპალიტეტის სოფლებში მეციტრუსე ფერმერთა საკარმიდამო ნაკვეთებში ადგილზე გაეცნო არსებულ სიტუაციას ციტრუსოვანთა მავნებლების გავრცელებასთან დაკავშირებით;

• ციტრუსოვანთა ბაღების შესწავლისას გამოიკვეთა, რომ ფერმერები სრულყოფილად ვერ ფლობენ ინფორმაციას მავნე ორგანიზმებით ციტრუსების დაზიანების სიმპტომებზე, მათი გავრცელების ხასიათისა და ეკოლოგიურ თავისებურებებთან დაკავშირებით;

• საკვლევად შერჩეული იქნა ციტრუსოვანთა კულტურების ბაღები ზღვის დონიდან სიმაღლეების მიხედვით ქობულეთის მუნიციპალიტეტის ჩაქვის ზონის ორ სოფელში, კერძოდ სოფელ ხალასა და გორგაძეებში, ჩატარდა სამუშაოები კონკრეტული გეოგრაფიული არეალის, ლოკაციების განსაზღვრისათვის სადაც სავეგეტაციო პერიოდის განმავლობაში განხორციელდება დაკვირვებები მავნებლებზე;

• ადგილზე არსებულმა სიტუაციამ აჩვენა, რომ ამჟამად სერიოზულ პრობლემას წარმოადგენს  ციტრუსოვანთა შავი ფრთათეთრას (aleurocanthus woglumi) გავრცელება. მწერის მავნეობა გამოხატება იმაში, რომ ის ჯდება მცენარის ფოთოლზე და ჯანმრთელი მცენარის ფოთლიდან წოვს ფერმენტებს და მცენარის საკვებ ნივთირებებს, რა დროსაც მცენარე ძალიან სუსტდება. შავი ფრთათეთრა მავნეობს არაპირდაპირი გზითაც, კერძოდ ფოთლზე ექსკრემენტების გამოყოფით ფოთლის ზედაპირი იფარება და გამოყოფილ ექსკრემენტებზე ადვილად სახლდება სიშავის გამომწვევი სოკო „კაპნოდიუმი“ (capnodium citri), ხშირ შემთხვევაში ფოთოლი მთლიანად იფარება რა დროსაც მცენარეს ხელი ეშლება ისეთ სასიცოცხლო პროცესების ნორმალურად წარმართვაში, როგორიცაა - ტრანსპირაცია და ფოტოსინთეზი. ამჟამად მავნებლის მიერ მანდარინის ნარგაობის მასიური დასნებოვნება შეინიშნება აღნიშნულ ზონაში;

• ხელაჩაურის მუნიციპალიტეტის სოფლებში ჭარნალსა და კაპანდიბში ვიზიტისას ფერემერებს მვაწოდეთ ინფორმაცია თავიანთ ბაღებში გავრცელებული მავნებლების მრავალფეროვნებისა და ეკოლოგიურ თავისებურებებთან დაკავშირებით;

• შერჩეულ საკვლევ სოფლებში ჭარნალი, კაპანდიბი, ხალა და გორგაძეები განხორციელდება აგრომეტეორორლოგიური მონაცემების შეგროვება, ციტრუსოვანთა ფრთაშავას გავრცელების ბიოეკოლოგიურ თავისებურებებზე დაკვირვება და მის წინააღმდეგ შემუშავდება ბრძოლის ეფექტური ღონისძიებები. ასევე ბრძოლს ღონსძებებში საცდელად გამოყენებული იქნება ინსექტო-აკარიციდული კომპოზიციური პრეპარატი „ანტისეპტის“ სახელწოდებით.

საკვლევი პერიოდის განმავლობაში განხორციელდება ციტრუსებში არსებული სასარგებლო მწერების ენტომოფაუნის შესწავლა, შეგროვდება ინფორმაცია, რომელიც წარმოდგენილი იქნება საბოლოო კვლევის დოკუმენტებში.

          საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემიის წევრები, გარდა აგრარული მიმართულების წარმატებული სამეცნიერო-კვლევითი საქმიანობისა, აქტიურად არიან ჩართულნი საქართველოს უმაღლეს საგანმანათლებლო ორგანიზაციებში სტუდენტების სასწავლო პროგრამებში.   მაგალითად, აკადემიკოსი გიორგი გაგოშიძე და დოქტორი ზვიად ტიგინაშვილი ხელმძღვანელობდნენ საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის აგრარული მეცნიერებებისა და ბიოსისტემების ინჟინერინგის ფაკულტეტის სატყეო საქმის სპეციალობის სტუდენტთა საველე პრაქტიკის პროგრამის ფარგლებში სამეცნიერო და სასწავლო – საველე ღონისძიებას თბილისის შემოგარენის ტყეებში.

(თბილისის შემოგარენის ტყეებში საველე ღონისძიების ანგარიში იხილეთ ბმულზე).