საქართველოს სოფლის მეურნეობის მეცნიერებათა აკადემია

აგროინოვაციების კომისიის სხდომა

317466332 5753136311395774 568475117867356880 n     2022 წლის 29 ნოემბერს შედგა კომისიის სხდომა, რომელზეც მოხსენებით: „მარცვლეული კულტურების  ნულოვანი დამუშავების ტექნოლოგიით წარმოების ეკოლოგიური და ენერგეტიკული უპირატესობები“ გამოვიდა სოფლის მეურნეობის სამეცნიერო-კვლევითი ცენტრის მთავარი სპეციალისტი, კავკასიის უნივერსიტეტის პროფესორი, ტექნიკის მეცნიერებათა დოქტორი ოთარ ქარჩავა. მომხსენებლის მიერ    დასაბუთებული იქნა მარცვლეული კულტურების  ნულოვანი დამუშავების (No-Till) ტექნოლოგიით წარმოების ეკოლოგიური და ენერგეტიკული   პრიორიტეტები ინტენსიურ ტექნოლოგიასთან შედარებით ხორბლის, სიმინდის და   მზესუმზირის წარმოების მაგალითზე მათი ბიოენერგეტიკული შეფასების საფუძველზე. აღნიშნული ტექნოლოგია წლების განმავლობაში ვრცელდება ხორბლის (დედოფლისწყაროს მუნიციპალიტეტში), სიმინდისა (მარნეულის მუნიციპალიტეტში) და მზესუმზირის (კასპის მუნიციპალიტეტში) სადემონსტრაციო ნაკვეთებზე, შედგენილი იქნა მათი ტექნოლოგიური ადაპტერები, არსებული მეთოდიკის საფუძველზე გაანგარიშებულია ამ კულტურების წარმოებისას ენერგეტიკული და ეკონომიკური დანახარჯები და ჩატარებულია მათი შედარებითი ანალიზი. მიღებული შედეგები აჩვენებს, რომ No-Till ტექნოლოგიის გამოყენებისას ამ კულტურების მოსავლიანობის მატებამ შეადგინა 10-12% ხორბლისთვის, 12-15% სიმინდისთვის და 15-18% მზესუმზირისთვის, მნიშვნელოვნად შემცირდა მოცემული კულტურების წარმოებაზე საწვავის, შრომისა და ფულადი სახსრების დანახარჯები. გამოვლინდა ნულოვანი ტექნოლოგიით წარმოების შემდეგი გარემოსდაცვითი ეფწქტები: საწვავის ხარჯის შემცირებიდან გამომდინარე მნიშვნელოვნად შემცირდა ნავთობპროდუქტების გამონაბოლქვი აირების მიერ გარემოს დაზიანების ხარისხი, ასევე ნიადაგის დატკეპნის ინტენსივობა. ამის გარდა ნულოვანი დამუშავების კომბინირებული აგრეგატით შესრულებული რამდენიმე ოპერაციის გაერთიანებამ, რომელშიც ბოლო ოპერაციას წარმოადგენდა ნათესის მოტკეპნა, განაპირობა ქარისმიერი ეროზიული მოვლენების შეზღუდვა. ნულოვანი დამუშავების აგრეგატით რამდენიმე ტექნოლოგიური ოპერაციის ერთდროულად შესრულებამ ასევე შეამოკლა მცენარეთა მოყვანის სავეგეტაციო ვადა, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სამთო პირობებში მარცვლეული კულტურების წარმოებისთვის, ვინაიდან მაღალ მთაში ვეგეტაციის პერიოდი მოკლეა.

         მოხსენების შემდეგ გამართულ დისკუსიაში მონაწილეობა მიიღეს აკადემიკოსმა ე.შაფაქიძემ, დოქტორმა გ.ცოფურაშვილმა, ო.ნადირაშვილმა, პროფესორმა ო.თედორაძემ, დოქტორმა გ.ქუთელიამ, პროფესორმა ა.ნონიაძემ, ფერმერმა გ.ბულიამ, აკადემიკოსმა ა.დიდებულიძემ, რომლებმაც დადებითად შეაფასეს ჩატარებული კვლევა და ხაზი გაუსვეს წარმოდგენილი მასალის აქტუალურობას. დაადგინეს:

1.მოწონებული იქნეს მოხსენება და აღინიშნოს წარმოდგენილი ტექნოლოგიის პრაქტიკაში გავრცელების მიზანშეწონილება;

2.აღინიშნოს, რომ მომხსენებლის უშუალო მონაწილეობით დასაბუთებულია მარცვლეული კულტურების   ნულოვანი დამუშავების (No-Till) ტექნოლოგიით წარმოების ეკოლოგიური და ენერგეტიკული   პრიორიტეტები ინტენსიურ ტექნოლოგიასთან შედარებით ხორბლის, სიმინდის და   მზესუმზირის წარმოების მაგალითზე მათი ბიოენერგეტიკული შეფასების საფუძველზე;

3.ჩატარებული ენერგეტიკული და ეკონომიკური ანალიზის შედეგები აჩვენებს, რომ No-Till ტექნოლოგიის გამოყენებისას აღნიშნული კულტურების მოსავლიანობის მატებამ შეადგინა დაახლოებით 10-12% ხორბლისთვის, 12-15% სიმინდისთვის და 15-18% მზესუმზირისთვის, 35 – 40% - ით შემცირდა ზემოთ მოცემული კულტურების წარმოებაზე საწვავის, შრომისა და ფულადი სახსრების დანახარჯები.

4.გამოვლინდა ტექნოლოგიის გარემოსდაცვითი პრიორიტეტები, კერძოდ კი   მნიშვნელოვნად შემცირდა ნავთობპროდუქტების გამონაბოლქვი აირების მიერ გარემოს დაზიანების ხარისხი, ნიადაგის დატკეპნის ინტენსივობა, ქარისმიერი და წყლისმიერი ეროზიული მოვლენები.

...    თბილისი,1002, ივანე ჯავახიშვილის N51; ტელ.: (+995 32) 291 01 14; 296 03 00;  294 13 20;

ელ-ფოსტა : info.gaas.georgia@gmail.com